R.T.M. MABD 1602 'Reiger'
De R.T.M. MABD 1602 'Reiger' is het tweede motorrijtuig uit de eerste bouwserie.
Gebouwd in het najaar van 1993 werd de bouw op 15 november 1993 zonder gespecialiseerd gereedschap voltooid.
Dit model was het eerste volledig in messing gebouwde model.
Het had, net als de M 67, M 1806 'Bergeend' en M 65 - ABP 422, een N.W.S.L. motortruck en een L.G.B. loopdraaistel.
Ook dit motorrijtuig is in mei 1997 verkocht aan de R.T.M.
​
Op 25 september 2021 kwam de R.T.M. MABD 1602 'Reiger' terug in de M.B.S. werkplaats voor een complete revisie waarbij het een nieuwe HLW aandrijving, nieuwe elektrische installatie, nieuwe ruiten, een nieuwe verflaag
en een volledige schadeherstel kreeg.
Alle wijzigingen die na de verkoop in 1997 door derden waren aangebracht, zijn verwijderd en de motorwagen is
in de oorspronkelijke staat hersteld.
Hierdoor vervielen bijvoorbeeld de vreemde roosters in de onderste ruiten van de machinekamer en ook de schuifruitjes.
Deze schuifruitjes verhinderen een juiste werking van de rookgenerator.
Op 6 december 2021 is de restauratie van de R.T.M. MABD 1602 'Reiger' voltooid.
Tijdens deze restauratie is de cabine deur links aan de motorzijde vernieuwd, het dakrooster boven de machinekamer vernieuwd en is de motorwagen opnieuw in de lak gezet.
Herstelverslag van R.T.M. MABD 1602 'Reiger'
Aan de stuurstand van de motorruimte-zijde is de opgelopen schade goed te zien.
Nadat de ventilator en een dakdeel boven de motorruimte waren verwijderd, kon de oude en versleten motortruck worden losgenomen.
Wat resteert is een ongewone doorkijk naar het testspoor eronder.
Rechts de scheidingswand met de stuurstand en links de rookgenerator.
Ook de motorruimte wordt hersteld, hierin waren schuifruitjes geplakt, die er oorspronkelijk niet in zaten, evenals de geblindeerde onderruiten.
De uitgenomen kunststof linkerdeur, welke zal worden vervangen door een messing exemplaar.
Ook zullen alle ruiten worden vervangen, de stijlen blijven voor zover behouden.
Goed te zien is dat het dak is herschilderd op een niet zo'n florisante en nauwkeurige manier (helaas).
Ook het dak zal worden ontdaan van de oude verflagen, zodat het eindresultaat er weer netjes bij staat.
Het plaatwerk is ontdaan van verflagen om het solderen mogelijk te maken.
De ruimte die vrijkwam bij het demonteren van de oude motortruck is weer opgevuld met de nieuwe motortruck.
Hiervoor moest een 1mm triplex plaat worden gefixeerd waaraan de motortruck draait, deze montagewijze is dezelfde als bij alle tractievoertuigen met gelijke aandrijving.
De draaistel zijkanten zijn dezelfde als die er altijd al onder zaten.
Een kijkje in de motorruimte, waar de triplex plaat goed te zien is.
De wagenvloer van de 1602 is iets minder dan 10 mm dik, de taatspot welke aan de motortruck zit en waar de draden uitsteken, zal later tussen deze 10 mm worden weggewerkt.
De draden van de motortruck worden dan aangesloten op een print, waarop ook de schakelaars van de verlichting, de rookgenerator, de aandrijfmotor en de hoofdschakelaar komen te zitten.
Om ander materieel mee te kunnen nemen op sleep, zijn koppelingen onontbeerlijk.
Aanvankelijk was de 1602 uitgerust met een miniatuur Vicinaux-koppeling waarmee al het materieel uit de 1e serie was uitgerust.
Om dan materieel mee te kunnen nemen wat uitgerust is met de gebruikelijke LGB koppeling, is de montage van zo'n koppeling een oplossing.
Hiervoor komt de 1602 ruim 5 mm hoger op de draaistellen te staan en liggen de buffers in lijn met standaard LGB materieel.
De gekoppelde wagen is de M.B.S. 276, hier gebruikt als referentie.
De nieuwe LGB koppeling op de 1602 zal nog 1 tot 1,5 mm hoger gemonteerd worden, zodat het koppelen soepeler gaat.
De eerste testrit met de nieuwe motortruck is prima verlopen.
Wanneer de elektrische installatie is gemonteerd, kan worden proefgereden op de buitenbaan, om te kijken of de oneffenheden die in de buitenbaan voor komen, geen problemen geven...
De schilder is afgelopen week druk geweest met het verwijderen van de oude verflagen.
Het dak is goeddeels ontdaan, zodat de plaatwerkafdeling binnenkort kan beginnen met het schadeherstel.
De nodige (deels ontbrekende) onderdelen zijn besteld, zoals nieuwe koplampglazen.
Ook zullen de gloeilampen worden vervangen door moderne LED verlichting, zodat hieraan geen verstoringen
meer kunnen ontstaan.
Dit is de stuurstandzijde met schade.
Hierbij is in het verleden gepoogd de kopstijlen opnieuw te solderen, dit kan alleen op schoon metaal (dus zonder verflagen).
Duidelijk zichtbaar zijn de oude gloeilampen.
Het dakdeel boven de motorruimte wordt straks met kunststof dicht gemaakt, zodat de motorruimte waarin de aanjager hangt, overdruk creëert waardoor de luchtstroom via de rookgenerator en uitlaat weer naar buiten komt met rook.
Deze constructie is de oorspronkelijke situatie en is anders dan toegepast op de motorruimtes van de M.B.S. D IV,
R.T.M. M 1806 en M.B.S. D III...
Hiervoor moet de motorruimte (zo goed als) luchtdicht zijn en mag dus geen openingen bevatten, zoals later aangebrachte schuifruitjes e.d.
Het complete dak is inmiddels ontdaan van alle oude verflagen.
Hierbij kwam aan het licht dat er in diverse soldeerovergangen van de dakdelen scheurtjes zaten, dit is opnieuw gesoldeerd.
Aan de andere stuurstandzijde is de nieuwe LED-verlichting reeds gemonteerd, evenals de stuurprint met schakelaars onder de motorwagen.
​
​
De motorruimte heeft sinds zaterdag 9 oktober weer ruiten, waarbij de onderste zijn geblindeerd op de juiste manier.
Voorts is de ze gehele motorruimte (zo goed als) luchtdicht gemaakt, zodat de aanjager overdruk kan maken om de rook uit de rookgenerator te kunnen blazen.
Nog niet hersteld van alle schade heeft R.T.M. MABD 1602 'Reiger' op 20 november 2021
proef gereden op de M.B.S. tuinbaan.
Er zijn nog enkele kleine aanpassingen nodig om de motorwagen helemaal vlekkeloos te kunnen laten rijden.
Vooralsnog gaat de 1602 nog even terug de werkplaats in.
Wordt vervolgd.
Voor het plaatsen van de ruiten in de cabine aan de motorruimte-zijde was het noodzaak om
een gefixeerd dakdeel te verwijderen.
Dit bracht een ander schade geval aan het licht, weg geplamuurd nadat het ronde dakdeel was ingedeukt.
Dit was niet zo bij de verkoop in 1997....
Dan dit ook meteen maar herstellen nu we toch bezig zijn.
Wel zit de nieuwe deur erin, zoals deze oorspronkelijk ook was gemonteerd.
Linksboven (naast de meetlat) is enigszins deze deuk in het ronde dakdeel zichtbaar.
Wanneer de cabine ruiten erin zitten, meteen ook de electriciteitsdraden van de bovenste schijnwerper wegwerken.
Maar goed dat het dakluik boven de motorruimte afneembaar is...
Het dakdeel is inmiddels weer op de motorwagen "gelast", alles is weer in originele staat terug gebracht.
Van het overschot aan soldeertin is straks niets meer te zien, maar dit is de manier waarop de motorwagen is gebouwd.
Een overzichtsfoto van de herstelde schade, waarbij de nieuwe deur duidelijk opvalt.
De deelstijlen zijn nog van de oude deur....
Ook hebben beide cabines nieuwe ruiten, de rest van de motorwagen krijgt dit ook.
De R.T.M. MABD 1602 'Reiger' heeft nu alle beglazing geplaatst gekregen en staat klaar voor de schilder in de werkplaats.
De lenzen voor de koplichten staan nog steeds in bestelling en zullen vandaag of morgen geleverd worden.
Erachter de M.B.S. EL 103 D IV welke in de werkplaats staat voor de winter revisie.
De schilder heeft inmiddels een groot gedeelte van de motorwagen opnieuw in de lak gezet.
Het dak is weer grijs met rode koppen en het wit is weer helder van kleur rondom de ruiten.
Eerder was de lak uitgevoerd in hoogglans, nu is dat zijdeglas geworden.
Dit, omdat het makkelijker bij te werken is bij beschadigingen.
Voor het afneembare dakdeel moet nog een bevestigings-oplossing worden gevonden.
Let wel, deze motorwagen is bijna 30 jaren oud (!)...
Op het gewicht blok onder de motorwagen staat de lijst van gebeurtenissen chronologisch weergegeven.
Hierbij valt de notering van een aanrijding op...
Dit is niet de aanrijding waarvoor de motorwagen een volledige revisie benodigde, eerder lichte schade waarbij e.e.a. uit elkaar genomen moest worden.
De R.T.M. MABD 1602 'Reiger' staat fris geschilderd in de M.B.S. werkplaats te wachten op de laatste onderdelen.
Nieuw zijn de bedrijfslogo's op de zijwanden, voorheen waren dit uitgeknipte kopieën, tegenwoordig op de PC gemaakt en afgedrukt op decall-papier.
Enig nadeel is dat de witte kleur niet wordt afgedrukt, daarvoor dient de achtergrond wit te zijn.
Dit geldt evenzo voor de witte letters en cijfers de op de beide fronten M1602 vermelden, deze worden
met de hand erop geschilderd...
Op 6 december 2021 is R.T.M. MABD 1602 'Reiger' klaar voor oplevering aan
de rechtmatige eigenaar, Stichting v/h Rotterdamse Tramweg Maatschappij te Ouddorp.
Zoals reeds eerder vermeld zijn zij sinds 1997 eigenaar van mijn tweede model.
Het is de eerste restauratie in 28 jaar..!
De foto hierboven toont de zijde welke altijd richting Rotterdam reed.
Dezelfde motorwagen, maar nu de zijde die altijd van Rotterdam af reed, in dit geval richting Oostvoorne.
Met deze oplevering is dit tussen-project voltooid.
De motorwagen is volledig opnieuw geschilderd, waarbij alle kleuren in zijdeglans zijn, m.u.v. de roomwitte bovenzijde (hiervan was geen zijdeglans versie beschikbaar).
Voorts is de aandrijving, de beglazing, vier R.T.M.-logo's, het dakluik boven de motorruimte, de koppelingen en de elektrische installatie vervangen.
Wat origineel is gebleven is de beschildering van de 'Reiger'-afbeeldingen aan weerszijden en toegevoegd is de interieurverlichting.
Voordat de motorwagen werd overgedragen, is uitgebreid worden proef gereden op de M.B.S. tuinbaan, voor zover de weersomstandigheden dit toelieten.
​
Het restauratie project is gestart op 25 september 2021 en afgerond op 6 december 2021 en op 6 juni 2022 is de motorwagen overhandigd aan de rechtmatige eigenaar.